BilimKurguFilmlerindeGözden Kaçan Detaylar


 

 

Bilimkurgufilmleri, biranlamdaizleyiciylebirdiyalogkurar; sadeceyüksektempoluaksiyonveyagörselbirşölensunmaklakalmaz. Aynızamandaizleyiciye, “Teknolojiinsanlığıkurtarırmı, yoksamahveder mi?” ya da “İleribiruygarlıkgerçektendahaetikbirtoplumolur mu?” gibisorularısormafırsatıverir. Ama bunlargenellikle ana temaüzerindenişlenirve ilk bakıştaaçıkçagörülür. Peki, ilk bakıştagörülmeyen, ama yine de filminbütünlüğüneveanlamınakatkısağlayandetaylarneler? İştebuyazıda, tam da bu “küçük ama önemli” detaylarıbirarayagetireceğiz.

GörselveİşitselEfektlerinÖtesindeMesajlar

Çoğumuz, özelliklebilimkurgufilmlerininsunduğumuhteşemgörselefektlerveyakalpatışınıhızlandıranaksiyonsahneleritarafındanetkileniriz. Ancakbuefektlervesahneler, sıklıklafilmindahaderinanlamınımaskeleyebilir. Örneğin, “Matrix” filmindekullanılan “Bullet Time” efekti ilk bakıştasadecegörselbirşovgibigörünse de, aslında zaman vegerçeklikalgısıüzerinedüşündürmekiçintasarlanmıştır. Aynışekilde, bazıfilmlerdekiküçükdiyaloglarveyahızlıcageçiştirilensahneler, karakterlerinetikveyafelsefiikilemlerinianlatmakiçinoradaolabilir. Bir karakterin, “Teknolojiyeolangüvenimizbizikörmüyapıyor?” tarzındabirsorusorması, aslındafilmin ana temasıhakkında bize ipuçlarıveriyorolabilir.

KültürelveTarihselGöndermeler

Bilimkurgufilmlerininbirdiğerzenginliğiise, çoğu zaman farklıkültürvetarihlerledoluolmalarıdır. Bir uzaygemisininadı “Odysseus” ise, busadecekulağahoşgelenbirisimolmaktanöte, Homeros’unünlüdestanınabirgöndermeolabilir. Ya da birgezegeninadı “Elba,” tarihibirolaya, Napolyon’unsürgünegönderildiği Elba Adası’naatıftabulunuyorolabilir. Bu türisimlervegöndermeler, sadecehikayeyizenginleştirmeklekalmaz, aynızamandaizleyiciyefilmintemelaldığıetikvefelsefikonularhakkındadahafazlabilgiverir. Örneğin, “Odysseus” adlıgemi, filmin ana temasının “ev” veya “dönüş” olduğukonusunda bize birfikirverebilir.

Teknolojininİkilemleri

Bilimkurgufilmleri, teknolojininhayatımızanasılentegreolduğunusıklıklaişler. Ancakbuentegrasyonsadece ‘biz uçanarabalaryapabiliriz’ mesajıylasınırlıdeğildir; aynızamanda ‘buuçanarabalarıntoplumüzerinde ne gibietkileriolabilir?’ sorusuna da odaklanır. Örneğin, yapayzekakullanımınınarttığıbirgelecekte, insanişgücününyerinimakinelerinalması, birçoketikveahlakisorunu da beraberindegetirir. Bu türdilemalargenelliklefilmin ana karakteriüzerindenişlenmez; ancak yan karakterler, belki de birgazetebaşlığıveyasokaktaduyulanbirkonuşmaaracılığıylabukonularıgündemegetirebilir. 720pizle platformundabirçokkalitelibilimkurgu filmi bulabilirsiniz.

Unutulmamalıdır ki, buikilemleryalnızcafütüristikveyafantastiksenaryolarlasınırlıdeğildir. Çoğu zaman, bilimkurgufilmleribugünküteknolojiktrendlerinpotansiyelsonuçlarınıyansıtmaktadır. Yani, eğerbirfilmde ‘kitlegözetimi’ konusundabir yan hikayevarsa, buaslındagünümüzdekiveritoplamavegözetimtekniklerinedairciddibireleştiriyitemsiledebilir. Bu türayrıntılargenellikle fark edilmez, ama bir filmi anlamakvederinlemesinekavramakiçinoldukçaönemlidir.

KarakterDerinliğiveİlişkiler

Bilimkurgufilmleriningenelliklekarmaşıkhikayelerevegözalıcıefektleresahipolması, karakterderinliğiningözardıedilmesineyolaçabilir. Fakatdetaylaradikkatedildiğinde, karakterlerinkendiiçindeoldukçakarmaşıkyapıyasahipolduğunugörmekmümkündür. Her biri, genelliklefilmdeişlenentemelsorunlara, etikikilemlereveyatoplumsalmeseleleredairkendineözgübirbakışaçısısunar.

Örneğin, birkarakteringeçmişindeyaşadığıbirtravma, onunnedenradikalbirteknolojiyekarşıçıktığınıaçıklayabilir. Ya da başkabirkarakterinahlakibükülmezliği, filmin ana temasına, belki de teknolojiveetikarasındakiilişkiye, farklıbirperspektifgetirebilir. Bu türkarakterderinliklerivearalarındakietkileşimler, filmi yalnızcabirgörselşölenolmaktançıkarır; onu, sosyalveetiksorularıelealan, düşündürenbiryapıyadönüştürür.

Bilimkurgufilmleri, yüzeydesıklıklaefektlerveaksiyonlaöneçıkar, ancakdahadetaylıbirgözleincelendiğinde, butürfilmlerinsosyal, etikveteknolojikmeselelerle ne kadariçiçeolduğuanlaşılır. Dolayısıyla, sıradakibilimkurgufilmineoturduğunuzda, görselefektlerinötesinegeçip, filminsunduğuayrıntılarıvederinlikleri de keşfetmeyeçalışın. Bu yaklaşım, siziyalnızcafilmindahakapsamlıbirtakipçisiyapmaklakalmaz, aynızamandafilminiçerdiklerihakkındadahadonanımlıbirizleyicihalinegetirir.









































































































































W88